در دوران طلایی هالیوود که از دهه ۳۰ آغاز و تا اواخر دهه ۶۰ ادامه داشت، مردان و زنان بزرگی به سینما قدم نهاده، در آن هنر نمایی کرده و به شهرت رسیدند که دیگر برای شان همانندی پیدا نشد، چه در کارگردانی، چه بازیگری و چه در شاخه های دیگر صنعت ـ هنر فیلمسازی. در این دوران کارگردانانی چون: جان فورد، هاوارد هاکس، رائول والش، ویلیام وایلر، کینگ ویدور، مایکل کورتیز، بیلی وایلدر، استنلی کوبریک و چندین کارگردان دیگر، ده ها فیلم خاطره انگیز را به سینما و علاقه مندان آن هدیه دادند. در عرصه بازیگری نیز بازیگران بزرگی وارد صحنه شدند که دیگر نظیری برای آنان متصور نبوده و نخواهد بود، زیرا تکرار ناشدنی هستند. بازیگرانی چون: کلارک گیبل، برت لنکستر، مونتگمری کلیفت، جان وین، همفری بوگارد، اسپنسرتریسی، کاترین هپبورن، لورن باکال، سوزان هیوارد، پل نیومن، مارلون براندو، سیدنی پواتیه، آنتونی کویین، چارلتون هستون و ده ها بازیگر بزرگ دیگر که ذکر نام همه آنان مقدور نیست، با هنرمندی خود در طول سال ها علاقه مندان سینه چاک سینما را به وجد آوردند. جای این بازیگران اسطوره ای همواره در سینما خالی خواهد ماند. یکی از این بازیگران بزرگ و افسانه ای، کرک داگلاس است، بازیگری که در طول چند دهه در آسمان سینما خوش درخشید. وی آخرین بازمانده دوران طلایی هالیوود بود که سرانجام مانند اسپارتاکوس از نفس افتاد. داگلاس مانند بسیاری از بازیگران سرشناس هالیوود بازی خود را از تئاتر و برادوی خاطره انگیز شروع کرد. سپس سال ۱۹۴۶ با نقش آفرینی در فیلم «عشق عجیب مارتا ایورس» با کارگردانی لوییس مایلستون وارد سینما شد. وی بدن ورزیده ای داشت و همین ورزیدگی به او امکان می داد تا در نقش های متفاوتی به هنر نمایی بپردازد. فرو رفتگی ای که در چانه داشت یکی از مشخصات ظاهری او بود که همواره جلب توجه می کرد.
یکی از ویژگی های بارز کرک داگلاس توانایی بازی در نقش های مختلف بود، برای همین بسیاری از کارگردانان مطرح سینما مانند: بیلی وایلدر، رائول والش، ادوارد دیمیتریک، هاوارد هاکس، کینگ ویدور، مایکل کورتیز، بیلی وایلدر، جان استرجس و دیگران او را برای بازی در فیلم های خود دعوت کردند و داگلاس توانست با هنرنمایی خود مورد تقدیر آنان و علاقه مندان قرار بگیرد. تنوع نقش هایی که او بازی کرد زیاد است. از نقش ونسان ونگوگ نقاش فیلم «شور زندگی»، میدج کلی فیلم «قهرمان»، کلانتر «آخرین قطار گان هیل»، قهرمان اسطوره ای «اسپارتاکوس» گرفته تا بازی در فیلم تخیلی «بیست هزار فرسنگ زیر دریا». داگلاس هر نقشی را در هر ژانری که می پذیرفت تمام توان خود را به کار می گرفت تا آن نقش را خوب از کار در بیاورد. بازی وی در اکثر فیلم ها بیشتر بیرونی بود، اما در برخی از فیلم ها نیز بازی حسی خوبی از خود به جا گذاشت. هر چند که داگلاس پرونده بازیگری اش در ژانرهای مختلف پر بار است، اما بسیاری از علاقه مندان سینما وی را با نقش اسپارتاکوس می شناسند و به یاد می آورند. «اسپارتاکوس» از فیلم های مطرح و بزرگ تاریخ سینماست که مورد توجه منتقدان نیز قرار گرفته است.
داگلاس علاوه بر بازیگری تهیه کنندگی آن را نیز برعهده داشته است. وی ابتدا کارگردانی «اسپارتاکوس» را به آنتونی مان کارگردان بزرگ آن دوره سپرد، اما بعد به دلایل اختلافاتی که پیش آمد، استنلی کوبریک جوان را مسوول این کار کرد. بسیاری پیش از روی پرده رفتن ادعا داشتند «اسپارتاکوس» فیلم موفقی نخواهد شد، اما با هنرنمایی داگلاس و کارگردانی کوبریک (هر چند که خود می گفت فیلم او نیست) این فیلم بسیار موفق از کار در آمد. کرک داگلاس پیش از این فیلم، در «راه های افتخار» نقش آفرینی کرده و با قدرت کارگردانی کوبریک جوان آشنا بود. فیلمنامه نویس «اسپارتاکوس» دالتون ترامبوی بزرگ بود که در لیست سیاه مک کارتی قرار داشت، برای همین مدت ها با نام مستعار فیلمنامه می نوشت، اما کرک داگلاس تابوی ذکر نکردن نام وی را برداشت و اسم واقعی او را در تیتراژ آورد. این یکی از کارهای ارزنده داگلاس است. «وایکینگ ها» از دیگر فیلم های حماسی است که داگلاس در آن نقش آفرینی کرده و خوش درخشیده است. با وجود قدرت بازیگری، او هیچ گاه موفق به کسب جایزه اسکار نشد، اما سال ۱۹۹۵ به خاطر ۵۰ سال حضور در سینما به وی یک جایزه اسکار داده شد.
هر چند که او پیش از این برای بازی در نقش و نسان ونگوگ در فیلم «شور زندگی» نامزد ریافت جایزه اسکار شد، اما این جایزه به او تعلق نگرفت و همبازی اش آنتونی کوئین موفق به دریافت آن شد.
داگلاس در طول دوران بازیگری خود با هنرمندان نام آوری همبازی بود که شانه به شانه آنان هنرنمایی کرد، بی آنکه بازی اش در کنار آن بزرگان کمرنگ جلوه کند. از جمله این بزرگان می توان به: رابرت میچم در فیلم «از درون گذشته»، جیمز میسون در «بیست هزار فرهنگ زیر دریا»، آنتونی کوئین در «آخرین قطار گان هیل»، جان وین در «دلیجان آتش»، برت لنکستر در فیلم «تنهایی قدم می زنم» و جین سیمون در «اسپارتاکوس» اشاره کرد. کرک داگلاس سال ۱۹۹۹ جایزه یک عمر دستاورد AFI و ۲۰۰۱ مدال ملی هنر را دریافت کرد.
در رای گیری AFI داگلاس به عنوان هفدهمین ستاره سینما شناخته شد. دوران بازیگری کرک داگلاس مانند هر هنرمند دیگری اوج و فرودهایی داشت، اما بازی های او در یادها باقی است و باقی خواهد ماند.
کرک داگلاس یکی از اسطوره های سینمای کلاسیک سرانجام در سن ۱۰۳ سالگی چشم از جهان فروبست.او آخرین بازمانده دوران طلایی هالیوود بود.
پسر او مایکل داگلاس نیز از بازیگران سرشناس هالیوود است، اما با تمام توانایی هرگز نتوانسته و نمی تواند جای خالی پدر هنرمندش را پر کند.
سیدرضااورنگ
@nasrodinmolla
