بعدی
like
منصور خلج:

نمایش‌های میدانی می‌توانند به درون مردم نفوذ کند

‏. ‏(‏۱۳-‏آبان-‏۱۳۹۷)

منصور خلج، پژوهشگر و نمایشنامه‌نویس درباره نمایش‌های میدانی نظیر «رسول» گفت: شاید سالن تئاتر شهر تنها ۶۰۰ نفر را درون خود جای دهد، اما ظرفیت نمایش‌های میدانی بیشتر است و می‌تواند به درون مردم نفوذ کند.

به گزارش آرت کافه،منصور خلج، پژوهشگر و نمایشنامه‌نویس، درباره نمایش‌های میدانی نظیر «رسول» و سابقه اجرای آن ، توضیح داد: «نمایش‌های میدانی از دیرباز وجود داشته و ما انواع و اقسام نمایش‌های میدانی داشتیم که در اجتماع و محلات برگزار می‌شد و نمایش‌های خیابانی نیز قدمت زیادی دارد.»


تئاتر منصورخلج رسول نمایش های میدانی

وی افزود: «معمولا نمایش‌های خیابانی یا محیطی سعی می‌کند به داخل مردمی برود که کمتر به سالن‌های تئاتر می‌روند و بیشتر با مردم ارتباط برقرار می‌کند.»

او درباره زمان اجرای نمایش‌های خیابانی عنوان کرد: «نمایش‌های خیابانی در زمان‌هایی که بحران‌هایی در جامعه وجود دارد، رشد و تعالی پیدا می‌کرد. در آلمان در بین دو جنگ نمایشنامه‌نویسی به نام پیسکاتور تئاترهایی برگزار می‌کرد که مسائل جامعه را بازگو می کرد و از تئاتر به عنوان یک تریبون برای بازگویی مسائل زندگی خود استفاده می‌کرد و هیچ نسخه خاص و کلیشه شده‌ای هم ندارد و به شیوه‌های مختلفی اجرا می‌شود.»

این نمایش‌نامه‌نویس با اشاره به اینکه تعزیه همچنان جایگاه خود را دارد، افزود: «هم در محیط بسته و هم در حسینیه‌ها و محیط‌های باز و در جایی که محل تجمع مردم است، تئاتر سیار و دوره‌گرد حضور دارد و به دلیل اینکه معمولا روی سکوی گرد برگزار می‌شود، دکورهای زیادی ندارد و به راحتی با مردم ارتباط برقرار می‌کند.»

خلج ادامه داد: «به دلیل اینکه ما برخلاف یونان و رم باستان سالن تئاتر نداشتیم، نمایش‌های سنتی ما بیشتر حالت دوره‌گرد داشته و شبیه نمایش خیمه شب بازی بوده است که وسایل آن به راحتی در یک صندوق جای می‌گرفت و برگزارکنندگان این نمایش از جایی به جای دیگر می‌رفتند. همچنین نمایش‌های تعزیه در ادوار مختلف به راحتی در مراکز تجمع مردم برگزار می‌شد و پس از آن هم به سرعت وسایل خود را جمع می‌کردند و به جای دیگری می‌رفتند.»

او در پاسخ به اینکه چه داستان‌هایی ظرفیت این را دارند که به صورت میدانی با عده زیادی از تماشاگران اکران شوند و آیا فقط داستان‌های مذهبی در این قالب می‌گنجند؟ گفت: «هیچ محدودیتی برای اجرای میدانی وجود ندارد و یک افسانه عامیانه، فولکور و بحران اجتماعی به کمک این گروه‌ها اجرا می‌شود و مضمون می‌تواند متنوع باشد.»

خلج با بیان اینکه گاهی ایده‌هایی به ذهن نویسنده و کارگردان خطور می‌کند که می‌تواند بسیار متنوع باشد، افزود:« ایده می‌تواند برگرفته از تاریخ باشد و به افسانه‌ها، قصص مذهبی و رخدادهای تاریخی برگردد یا اینکه به کمک خبری که در روزنامه‌ها منتشر می‌شود، به ذهن نویسنده برسد. به عنوان مثال، اگر نگاهی به سریال های تلویزیونی کنید، این تنوع در بیان قصه‌ها دیده می‌شود و این‌ها همه مباحث و ایده‌هایی است که به گونه‌های متنوعی می‌تواند تبدیل به یک اثر شود.»

او با تأیید اینکه نمایش‌های میدانی نظیر«رسول» می‌تواند فرهنگ تماشای نمایش را در مردم زنده کند، گفت: «همواره در تمام دنیا قشر خاصی بلیت می‌خرند و تئاتر می‌بینند. حتی در مردمی‌ترین نمایش‌ها خیلی از روستاییان عادت به تماشای نمایش ندارند. این نمایش‌ها وقتی در جایی واقع می‌شود که مردم زیادی هستند، تلاش می‌کند تماشاچیان خود را فراهم کند و پیامی داشته باشد و مضمون خود را در قالب هنری منتشر کند.»

وی در پایان افزود: «آمار تماشاگران ما بسیار محدود هستند و نهایتا ۶۰۰ نفر در تئاتر شهر می‌توانند حاضر شوند و به طور قطع تئاترهای میدانی می‌توانند به میان مردم برود.»