به گزارش آرت کافه، امیر راد دبیر رشته هنرهای جدید یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره تفکیک ۱۰ رشته هنری در جشنواره امسال توضیح داد: در هنر معاصر ارزش اثر هنری با مدیوم یا رسانه اثر سنجیده نمیشود و اصولا تفکیک آثار هنری بر اساس رسانه آن امری منسوخ است. اما فرهنگ هنرهای تجسمی در ایران، به دلایل فرهنگی، آموزشی و ساختاری همچنان پذیرای این بیمرزی نیست. بنابراین به نظر میرسد بعد از چهار دوره تجربه تمرکز بر اثر هنری و ویژگیهای تعاریف معاصر، ساختار این دوره با فرهنگ جاری هنرهای تجسمی ایران نزدیکی بیشتری دارد.
وی اضافه کرد: این امر رضایت هنرمندان هر یک از رسانههای حوزه تجسمی را فراهم میکند، چرا که آثار صرفا در حوزه رسانه و با توجه به ویژگیهای آن رسانه سنجیده میشوند و به لحاظ کمی نیز سهم هر کدام از رسانهها در فضاهای نمایشگاهی مشخص و تقریبا برابر خواهد بود. امیدوارم این رویکرد در دوره یازدهم سرآغاز و قدم نخست در حرکتی پیوسته، اما ریشهدار به سوی درک اثر هنری از منظر نگاه معاصر شود و در دورههای آینده، این حرکت و تغییر، مشهود و قابل لمس باشد.
راد درباره رویکردهای پذیرش آثار و داوری آنها گفت: در این دوره محدودیتی برای مدیومهای این بخش در نظر گرفته شده است و آثار صرفا در سه مدیوم ویدئو آرت، پرفورمنس آرت و چیدمان (اینستالیشن) پذیرش و داوری خواهند شد.
وی افزود: هنر جدید به لحاظ تاریخی برآمده از زمینه فرهنگی، سیاسی، اجتماعی در دورههای مشخص تاریخی است و در واقع پاسخی است به سوالات برآمده از این بستر. بنابراین در حوزه هنر جدید، اندیشه و بستر برآمدن این اندیشه در درجه اول اهمیت قرار دارد و صورت نهایی اثر میتواند در طیف گستردهای از مدیومها و بر اساس ویژگی آنها بروز یابد. به همین دلیل داوری این بخش با سایر بخشها متفاوت است و به لحاظ شکلی، در دو مدیوم چیدمان و پرفورمنسآرت داوری آثار دو مرحلهای خواهد بود.
دبیر رشته هنرهای جدید اضافه کرد: در پروسه داوری به طور مشخص به ایده و بستر برآمدن آن توجه خواهد شد و چگونگی به کارگیری ویژگیهای مدیوم انتخابی هنرمند و نسبت آن ویژگیها با ایده هنرمند سنجیده خواهد شد.
وی درباره امکانات مورد نیاز برای برگزاری مناسب این بخش در جشنواره فجر گفت: یکی از ویژگیهای مهم مدیومهای هنر جدید، این است که اثر هنری در نسبت با بستر پیدایی و ارائه آن خلق شده و معنا مییابد. بخشی از این بستر مکان است و به این معنا بسیاری از مدیومهای این حوزه مکان محور هستند. بنابراین مشخص بودن مکان برای خلق اثر هنری، امکان ایجاد فضا در مکانهای موجود با توجه به حضور آثار دیگر، از جمله دغدغههای اولیه در خلق آثار هستند.
راد ادامه داد: از سوی دیگر برخی از امکانات فنی به خصوص در حوزه ویدئوآرت و پرفورمنسآرت مورد نیاز است که در هر اثر نسبت به دیگری متفاوت خواهد بود. همچنین برخی از آثار چیدمان ویژگیهای فضایی خاصی دارند و به این منظور شرایط اجرایی آنها نسبت به آثار معمول پیچیدهتر است.
دبیر رشته هنرهای جدید افزود: غالب آثار پرفورمنسآرت، تعاملیاند و مخاطب و هنرمند نیازمند فضایی کافی و مناسب برای خلق اثر هنری هستند. به همه اینها باید افزود که ضرورت آشنایی و آگاهی مخاطب با هنر جدید یک نیاز جدی است که امیدوارم این مهم با برگزاری کارگاههایی مورد توجه قرار گیرد، چرا که بیتردید در سایه این دانش، هنرمند و اثر هنری به اهداف خود در مواجهه با مخاطب نزدیک تر خواهند شد.
وی درباره شرایط لازم برای جذب هنرمندان حرفهای به جشنواره تجسمی فجر گفت: اگر هنرمند حرفهای را فارغ از توانایی کسب درآمد و چرخاندن چرخ زندگی به وسیله هنر تعریف کنیم و بپذیریم که حرفهای بودن، در نگاه عمیق و جدی به هنر، اثر هنری و نقش آن (به صورت گسترده و نه فقط جنبههای اجتماعی) تبلور پیدا میکند، آنگاه طبیعی است که رویکردی هدفمند، برنامهریزی شده و متداوم به همراه مدیریت علمی و بازوی اجرایی حرفهای (هنرمندان شاخص در بخش علمی و دبیرخانه با تجربه در بخش اجرایی) میتواند نیل به این هدف را میسر کند، چنانکه در این دوره شاهد چنین رویکردی هستیم و بیشک تداوم آن در دورههای آینده میتواند نتایج مهمی را به بار آورد.
بهرنگ صمدزادگان، فرهاد فزونی و آزاده گنجه داوری این رشته را به عهده دارند.
یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با دبیری ابراهیم حقیقی در بهمن ماه ۱۳۹۷ برگزار می شود. در این جشنواره سید امیر سقراطی دبیری هنری و محسن سلیمانی دبیری اجرایی را عهده دار هستند.